Radios hebben mij altijd gefasineerd. Als kind kon ik uren luisteren op de kortegolf ontvanger van mijn opa naar alle exotische radiostations. Internet was er toen nog niet en wilde je informatie over verre oorden dan kon je naar de bibliotheek of je luisterde naar de uitzendingen van de wereldomroepen van die landen. Als verkenner op de scouting kwam ik in aanraking met het zendamateurisme. Ieder jaar, het derde weekend van oktober is er de Jamboree On The Air (JOTA). Hier zoeken scouts contact met andere scouts over de hele wereld middels zendamateurs, hun apparatuur en antennes. Het was ook de gelegenheid om een hoge toren te pionieren :). Maar voor mij waren het vooral de piepjes, de morsesignalen, de stemmen diep in de ruis die tot de verbeelding spraken.

Zendamateurs, piraten en bakkies...

Deze begrippen worden vaak door elkaar gebruikt en voor de buitenstaander is het vaak een raadsel wat het verschil is. Ik beschouw iedereen die bezig is met zenden en ontvangen als zendamateur. Tenminste als je er niet beroepshalve mee bezig bent. Het hangt er een beetje vanaf wat je leuk vind, tot welke groep je behoord. Vind je (oeverloos) kletsen over van alles en nog wat leuk, maar interesseert het je niet hoe een antenne of ontvanger werkt dan kun je een in Nederland toegelaten 27Mc zendontvanger kopen en dan kun je verbindingen maken met gelijkgestemden in de buurt. In de volksmond noemen we dit "bakkies".  Niet zo heel veel mensen zijn hier nog mee bezig. Alleen vrachtwagenchauffeurs en loonbedrijven hoor je nog regelmatig.  Er zijn ook "Export" zendontvangers te koop voor de 27Mc. Hiermee kun je bij gunstig weer verbindingen maken met het buitenland. Maar dit mag niet. Je bent dus een "piraat". Kenmerkende antennes voor 27Mc zijn de 5,5 meter lange aluminum sprieten. 

Een ander vorm van piraterij, die iedereen wel kent zijn de piraten die uitzenden in de omroepband en liedjes draaien. Meestal Nederlandstalig. Deze vorm zie je nog vaak in Twente en de Achterhoek. Hier is dit nog springlevend. Veel hoge antennemasten en proffesionele kilowatt zenders vinden hier hun plek. 

Als je legaal wil experimenteren met radiotechniek dan heb je een licentie nodig. De Rijksdienst Digitale Infrastructuur geeft deze licenties af. Je moet hiervoor wel eerst een examen doen. Als je de basis radiotechniek beheerst en de voorschriften kent, kun je een licentie krijgen. En hierbij krijg je ook je roepletters. In mijn geval "PA5TJ". Deze roepletters zijn internationeel geregeld. Ieder land heeft zijn eigen reeks gekregen. In Nederland kun je gelicentieerde zendamateurs herkennen aan de PA..., PE..., PI... Vliegtuigen in Nederland aan PH.... en ook schepen hebben hun eigen registratie/roepletters. In Belgie beginnen de roepletters met ON, in Engeland met G... enzovoort. 

Binnen de gelicentieerde zendamateurs zijn er ook verschillen.  De één vind het leuk om zelf als zijn apparatuur te bouwen en spent meer tijd achter de soldeerbout dan achter de microfoon. De ander vind het vooral leuk om ze veel mogelijk verschillende landen te "werken".  Heel vroeger, in de tijd van de radiolampen moest je zelf al je apparatuur en antennes zelf bouwen. Tegenwoordig is alles ook kant en klaar te koop. En meestal goedkoper als wanneer je het zelf bouwt.  Ik ben meer zo'n zelfbouwer.

In Nederland zijn er zo'n 12.000 zendamateurs en een aantal verenigingen. Eén van de grootste verenigingen is de Vereniging voor Experimenteel Radio Onderzoek Nederland (VERON). Hier ben ik ook lid van.  In deze tijd, met mobieltjes, internet en goedkope communicatie zie je wel dat de magie, zoals ik die in het verleden ervaarde een stuk minder is. Waarom zou je zo'n grote antenne in je tuin zetten om met iemand aan de andere kant van de wereld te praten, terwijl je gratis kan videobellen met dezelfde persoon?

Oosterwold....     Eén van de ambities van Oosterwold is om zelfvoorzienend te zijn...   Kijk hier komt mijn hobby goed van pas.  Zelfvoorzienend is niet alleen je eigen groente verbouwen, je eigen stroom opwekken of je eigen afvalwater zuiveren.  Zelfvoorzienend is ook onafhankelijk van een overheid om commerciële partij informatie ontvangen, je gedachten uitdragen en contact houden met de wereld. En op dit aspect ben ik zelfvoorzienend!  Al valt alle stroom, al het internet uit, ik heb en hou contact!  Overigens is communicatie tijdens rampen wel iets waar teruggevallen kan worden op zendamateurs. In 1953 onderhielden zendamateurs de verschillende verbindingen tussen de eilanden en de hulpdiensten. Op dit moment (maart 2024) loopt er een wetsvoorstel in de Verenigde Staten om vergunningen voor antennes voor zendamateurs makkelijker te maken, met deze noodcommunicatie als belangrijkste argument.